Τα προσφερόμενα μαθήματα ανά κατεύθυνση είναι δώδεκα (12), με συνολικό αριθμό ECTS ενενήντα (90). Σε αυτά περιλαμβάνονται 10 υποχρεωτικά μαθήματα με 7,5 ECTS το καθένα και 2 μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά με 7,5 ECTS το καθένα. Η διπλωματική εργασία αντιστοιχεί σε 30 ECTS.
Τα 12 μαθήματα θα διδάσκονται στα τρία πρώτα εξάμηνα, ενώ το τέταρτο αφιερώνεται στη συγγραφή της διπλωματικής εργασίας, η επίβλεψη της οποίας ανατίθεται σε τριμελή επιτροπή με απόφαση της Συνέλευσης του Τμήματος.
Το ενδεικτικό πρόγραμμα των μαθημάτων για την κατεύθυνση «Διαχείριση και Ανάπτυξη της Σχολικής Μονάδας: Παιδαγωγικές και Διοικητικές πρακτικές» διαμορφώνεται ως εξής:
| Α΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικό/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Ψυχοπαιδαγωγική | Υ | 36 | 7,5 |
| Μεθοδολογία Έρευνας | Υ | 36 | 7,5 |
| Διαχείριση και Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού της Σχολικής Μονάδας | Υ | 36 | 7,5 |
| Εισαγωγή στη Διοίκηση των Σχολικών Μονάδων | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Β΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Ο Εκπαιδευτικός ως Επαγγελματίας | Υ | 36 | 7,5 |
| Σχολική Ηγεσία και Σχολική Βελτίωση της Σχολικής Μονάδας | Υ | 36 | 7,5 |
| Διδακτική Μεθοδολογία & Πρακτική Άσκηση Ι | Υ | 36 | 7,5 |
| *Μάθημα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Γ΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Ψυχοκοινωνική και Παιδαγωγική Καθοδήγηση Σχολικών Μονάδων | Υ | 36 | 7,5 |
| Κοινωνική Παιδαγωγική | Υ | 36 | 7,5 |
| Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης | Υ | 36 | 7,5 |
| *Μάθημα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Δ΄ Εξάμηνο | |||
| Εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας | 30 | ||
| Σύνολο | 30 |
Μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά (επιλέγονται δύο):
- Ζητήματα Βελτίωσης της Οργανωσιακής Ζωής της Σχολικής Μονάδας
- Ψυχοκοινωνιολογία του Σχολείου
- Ενταξιακή Εκπαίδευση
- Καινοτομία και Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση
- Διαχείριση της Σχολικής Τάξης & Πρακτική Άσκηση II
- Εφαρμογές Αρχών Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Εργασιακής Ψυχολογίας στην Εκπαιδευτική Διαδικασία
- Επίκαιρα Ζητήματα στην Εκπαίδευση
- Η Ελληνική Γλώσσα στο Σύγχρονο Πολυπολιτισμικό Σχολείο: Σχεδιασμός, Μεθοδολογία, Πρακτικές
Το ενδεικτικό πρόγραμμα των μαθημάτων για την κατεύθυνση «Εκπαίδευση Ενηλίκων. Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» διαμορφώνεται ως εξής:
| Α΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικό/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Μεθοδολογία Έρευνας | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις | Υ | 36 | 7,5 |
| Διδακτική Μεθοδολογία & Πρακτική Άσκηση Ι | Υ | 36 | 7,5 |
| Θεωρίες της Εκπαίδευσης Ενηλίκων | Υ | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Β΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Ψυχοπαιδαγωγική | Υ | 36 | 7,5 |
| Επαγγελματική Αυτονομία και Επαγγελματική Εξέλιξη του Εκπαιδευτικού/Εκπαιδευτή | Υ | 36 | 7,5 |
| Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες – Κοινωνικός Αποκλεισμός και Δια Βίου Μάθηση | Υ | 36 | 7,5 |
| 6. *Κατ΄ επιλογήν υποχρεωτικό μάθημα | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Γ΄ Εξάμηνο | |||
| Μαθήματα | Υποχρεωτικά/ Επιλογή | Διδ. ώρες | ECTS |
| Σχεδιασμός και Εκτέλεση Μικροδιδασκαλίας (Πρακτική Άσκηση ΙΙ) | Υ | 36 | 7,5 |
| Μετασχηματίζουσα Μάθηση και Τέχνη στην Εκπαίδευση Ενηλίκων | Υ | 36 | 7,5 |
| Καινοτόμες Πολιτικές και Πρακτικές στην Εκπαίδευση Ενηλίκων | Υ | 36 | 7,5 |
| *Μάθημα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικό | κατ’Επιλ.Υποχρ. | 36 | 7,5 |
| Σύνολο | 144 | 30 |
| Δ΄ Εξάμηνο | |||
| Εκπόνηση μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας | 30 | ||
| Σύνολο | 30 |
* Μαθήματα κατ’ επιλογήν υποχρεωτικά (επιλέγονται δύο):
- Σχεδιασμός, Εφαρμογή και Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Ενηλίκων
- Η Ομάδα Μάθησης στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
- Ενταξιακή Εκπαίδευση
- Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Επιμόρφωση Ενηλίκων και Αγορά Εργασίας
- Συμβουλευτική και Επαγγελματικός Προσανατολισμός στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
- Εφαρμογή των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση
- Καινοτομία και Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση
- Διαπολιτισμική Συμβουλευτική και Συμβουλευτική Μειονοτήτων
Η ανακατανομή των μαθημάτων στα εξάμηνα γίνεται με απόφαση της Συντονιστικής Επιτροπής.
Περιεχόμενο/Περιγραφή μαθημάτων
Ψυχοπαιδαγωγική
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει ενδεικτικά τα εξής: Έννοια και περιεχόμενο της ψυχοπαιδαγωγικής, Σύγκριση με άλλους συναφείς όρους, Θεωρητικές και ιδεολογικές προσεγγίσεις στην ψυχοπαιδαγωγική, Θεωρίες της Αγωγής, Ανάπτυξη του παιδιού και του εφήβου, Ζητήματα γνωστικής και κοινωνικής ανάπτυξης, Παιδί και μάθηση στη σχολική ηλικία, Κοινωνικοποίηση και Προσαρμογή στο σχολείο, Μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, Διαχείριση της Πολυπολιτισμικότητας, Μάθηση και ατομικές διαφορές, Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή, Καλλιέργεια δεξιοτήτων ζωής.
Μεθοδολογία Έρευνας
Το περιεχόμενο του μαθήματος αναφέρεται στα στάδια διεξαγωγής μιας επιστημονικής εργασίας, καθώς και σε προσεγγίσεις, μεθόδους και τεχνικές που χρησιμοποιούνται στην επιστημονική έρευνα. Ειδικότερα, το μάθημα πραγματεύεται τις παρακάτω θεματικές: Βασικές έννοιες της Μ.Ε.Ε. (π.χ. πληθυσμός, μέθοδοι δειγματοληψίας, μεταβλητές, υποθέσεις, τιμές), Είδη επιστημονικών ερευνών, Πορεία ερευνητικής εργασίας, Δεοντολογία-Ηθική επιστημονικής έρευνας, Μέθοδοι Επιστημονικής Έρευνας (π.χ. βιβλιογραφική μέθοδος, παρατήρηση, ερωτηματολόγιο, συνέντευξη, πείραμα, κοινωνιόγραμμα, τεστ, ανάλυση περιεχομένου), Διεξαγωγή και Συγγραφή Επιστημονικής Εργασίας – Στάδια Πορείας, Τρόποι γραφής βιβλιογραφικών παραπομπών, σημειώσεων-υποσημειώσεων, παραθέσεων και αναφορών.
Διαχείριση και Ανάπτυξη του Ανθρώπινου Δυναμικού της Σχολικής Μονάδας
Το μάθημα έχει ως βασικό σκοπό να κατανοήσουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές σε βάθος: α) τη σημαντικότητα των σύγχρονων επιστημονικών θεωριών, β) τις βασικές λειτουργίες της διαχείρισης και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού της εκπαίδευσης και γ) τις πρακτικές ανάπτυξης γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων των στελεχών της εκπαίδευσης, ώστε να ανταποκριθούν με επιτυχία στους στρατηγικούς στόχους της εκπαίδευσης ως προς τη διαχείριση και ανάπτυξη του εκπαιδευτικού δυναμικού τους στις σχολικές μονάδες.
Ενδεικτικό Περιεχόμενο
1.Βασικές λειτουργίες της διαχείρισης και ανάπτυξης του ανθρώπινου δυναμικού στην εκπαίδευση
2. Υποδοχή και ένταξη του εκπαιδευτικού προσωπικού της σχολικής μονάδας
3. Η εκπαίδευση και η επιμόρφωση ως μέτρο ανάπτυξης του εκπαιδευτικού προσωπικού της σχολικής μονάδας
4. Η λειτουργία της αξιολόγησης και τα είδη αξιολόγησης του εκπαιδευτικού προσωπικού και η διεθνής εμπειρία
5. Επικοινωνία, μορφές και μέσα επικοινωνίας του ανθρώπινου δυναμικού
6. Παρακίνηση του ανθρώπινου δυναμικού: συστήματα κινήτρων, μορφές και είδη παρακίνησης – πρακτικές
7. Ειδικά θέματα διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού της εκπαίδευσης: Υγιεινή, ασφάλεια, συνθήκες εργασίας, εργασιακές σχέσεις
Εισαγωγή στη Διοίκηση των Σχολικών Μονάδων
Το μάθημα έχει ως βασικό σκοπό τη μελέτη, την προσέγγιση και την ανάλυση των οργανωτικών και διοικητικών φαινομένων στο περιβάλλον των εκπαιδευτικών οργανισμών και μονάδων, ώστε οι μεταπτυχιακοί φοιτητές να είναι σε θέση να κατανοήσουν σε βάθος: α) τις βασικές οργανωτικές θεωρίες και τα χαρακτηριστικά τους, β) τη διεθνή δυναμική της επιστημονικής έρευνας, εστιασμένη στη μελέτη του οργανωτικού και διοικητικού φαινομένου στις εκπαιδευτικές μονάδες, γ) τις λειτουργίες της εκπαιδευτικής διοίκησης, δ) τις επιμέρους εξειδικεύσεις αυτών των λειτουργιών και ε) τους πρακτικούς τρόπους εφαρμογής τους στις σχολικές οργανώσεις (μονάδες).
Ενδεικτικό Περιεχόμενο
1. Βασικές επιστημονικές προσεγγίσεις της επιστημονικής διοίκησης
2. Μελέτη των οργανωτικών και διοικητικών φαινομένων στο περιβάλλον των εκπαιδευτικών οργανισμών
3. Μελέτη των χαρακτηριστικών της στρατηγικής διοίκησης και εφαρμογή τους στην ανάλυση, τη διερεύνηση και την αξιολόγηση του εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος των εκπαιδευτικών μονάδων
4. Μελέτη και εφαρμογή των χαρακτηριστικών της λειτουργίας του σχεδιασμού και προγραμματισμού στις εκπαιδευτικές μονάδες
5. Μελέτη και εφαρμογή των εναλλακτικών πολιτικών και τεχνικών λήψης αποφάσεων στα συλλογικά όργανα των σχολικών μονάδων
6. Μελέτη και ανάλυση των τύπων και μορφών διοίκησης των σχολικών μονάδων
7. Μελέτη και ανάλυση των χαρακτηριστικών εποπτείας και συντονισμού του διοικητικού έργου
8. Ανάλυση της οργανωτικής και διοικητικής δομής του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ο Εκπαιδευτικός ως Επαγγελματίας
Σκοπός του μαθήματος είναι η επιστημονική παρουσίαση και θεώρηση του εκπαιδευτικού ως επαγγελματία, καθώς και η στοιχειοθέτηση του ρόλου του στον 21ο αιώνα. Αναλύονται και συζητούνται θέματα που αφορούν την καθημερινή πρακτική του εκπαιδευτικού στο σχολείο και τη σχέση του με οργανισμούς και οργανωμένες ομάδες εκτός αυτού. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ανάλυση των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων που οφείλει να διαθέτει ένας επιτυχημένος εκπαιδευτικός, όπως επίσης στην αναγνώριση της σπουδαιότητας σχεδιασμού, εφαρμογής και αξιολόγησης κατάλληλων προληπτικών προγραμμάτων ή/και εκπαιδευτικών παρεμβάσεων για την υποστήριξη του συνόλου των μαθητών και ιδιαίτερα εκείνων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, με σκοπό τη διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής όλων των παιδιών στην εκπαίδευση.
Σχολική Ηγεσία και Σχολική Βελτίωση της Σχολικής Μονάδας
Το μάθημα έχει ως βασικό σκοπό να κατανοήσουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές σε βάθος: α) τις διαστάσεις που έχει σήμερα ο ρόλος του σχολικού ηγέτη στη βελτίωση της σχολικής μονάδας, β) τις προϋποθέσεις για την επαγγελματικοποίηση του σχολικού ηγέτη, γ) τους λόγους και τους τρόπους επαγγελματικοποίησης τους και δ) τις απαραίτητες γνώσεις, ικανότητες και δεξιότητες που πρέπει να κατέχει, ώστε να μπορεί να θεωρηθεί ως επαγγελματίας του είδους και ως σχολικός ηγέτης να αποτελεί πυλώνα της σχολικής βελτίωσης.
Ενδεικτικό περιεχόμενο
1. Σχολική αποτελεσματικότητα και σχολική βελτίωση
2. Σχολική βελτίωση με έμφαση στη σχολική ηγεσία
3. Η επαγγελματικοποίηση του Διευθυντή σχολικής μονάδας σήμερα: Οι λόγοι και οι τρόποι
4. Ο δημόσιος λόγος των διεθνών οργανισμών για τη σχολική ηγεσία
5. Τα μοντέλα της σχολικής ηγεσίας
6. Οι πρακτικές των αποτελεσματικών ηγετών
7. Οι επαγγελματικές γνώσεις, δεξιότητες, ικανότητες των επιτυχημένων σχολικών ηγετών
8. Η σύγχρονη σχολική ηγεσία στα εθνικά περιβάλλοντα των χωρών της ευρωπαϊκής ένωσης
9. Η επιλογή και η ανάπτυξη των ηγετών στελεχών της εκπαίδευσης σε χώρες μέλη της ευρωπαϊκής ένωσης
Διδακτική Μεθοδολογία & Πρακτική Άσκηση Ι
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα εξής: Το πρόβλημα της συγκεκριμενοποίησης των σκοπών σε διδακτικούς στόχους, Οργάνωση και διεξαγωγή της διδακτικής πράξης, Προγραμματισμός-Σχεδιασμός-Αξιολόγηση της διδασκαλίας, Διαπροσωπικές σχέσεις στη σχολική τάξη, Εναρκτήρια Συνάντηση: σκοπός και αναμενόμενα αποτελέσματα, Σύγχρονα μοντέλα διδασκαλίας, Η στρατηγική της διδακτικής πράξης, Ομαδοκεντρική διδασκαλία και μάθηση, Η καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης, Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής τάξης, Θεωρίες για την αντιμετώπιση των προβλημάτων πειθαρχίας, Ομοιογένεια και ανομοιογένεια της σχολικής τάξης, Τεχνολογία και διδακτική πράξη, Παιδαγωγική της ένταξης, Ο σύγχρονος εκπαιδευτικός, Διαχείριση της Σχολικής Τάξης: πρόληψη και παρέμβαση, Διάλογος-Ερώτηση στην Τάξη, Ποιότητα και Αποτελεσματικότητα στην Εκπαίδευση.
Ψυχοκοινωνική και Παιδαγωγική Καθοδήγηση Σχολικών Μονάδων
Ως σύγχρονοι ευφυείς και μανθάνοντες οργανισμοί, οι σχολικές μονάδες οφείλουν να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις απαιτήσεις της σύγχρονης κοινωνίας. Στις προκλήσεις αυτές οι σχολικές μονάδες αντιδρούν με διαφορετικό τρόπο λόγω της ιδιοσυστημικής οργανωσιακής τους οντολογίας και ανάπτυξης που ευνοεί τη συστηματική και προθετική αλλαγή με στόχο μια βελτιωμένη κατάσταση λειτουργίας. Για να το πετύχουν αυτό οι σχολικές μονάδες, οφείλουν να αυτό-οργανωθούν σε χρονικό, υλικό, επαγγελματικό, μαθησιακό, πιστοποιητικό, ελεγκτικό και αξιολογικό επίπεδο. Στο μάθημα παρουσιάζονται και αξιολογούνται θεωρίες και μοντέλα σχολικής ανάπτυξης ως αυτοκαθοδηγητικής διαδικασίας με έμφαση στη συστημική κατανόηση και την αξιοποίησή της στην παιδαγωγική οργανωσιακή πράξη ως διεργασία εντελούς διαφοροποίησης και διαρκούς αυτοποίησης.
Κοινωνική Παιδαγωγική
Το μάθημα αυτό στόχο έχει να συζητήσει τις κοινωνιοψυχολογικές βάσεις της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι φοιτητές θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν τις βασικές θεωρίες δημιουργίας και μείωσης της προκατάληψης, στερεοτύπων και διακρίσεων και τις εφαρμογές τους στο εκπαιδευτικό πλαίσιο. Θα συζητηθεί το φαινόμενο της μετανάστευσης από τη σκοπιά της μειονότητας και της πλειοψηφίας, αλλά και το φαινόμενο των εθνοτικών συγκρούσεων και τον ρόλο που το εκπαιδευτικό σύστημα μπορεί να διαδραματίσει στην εδραίωση της ειρήνης μέσα από πρακτικές εφαρμογές των θεωριών που θα συζητηθούν. Θα γίνει, επίσης, εξειδικευμένη συζήτηση για τον ρόλο των συμβούλων στο εκπαιδευτικό σύστημα, τον νόμο ειδικής εκπαίδευσης, τη σχέση ιδεολογίας και εκπαιδευτικής πολιτικής αλλά και τη διαμόρφωση παρεμβατικών προγραμμάτων σε σχέση με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση.
Εφαρμογές Αρχών Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Εργασιακής Ψυχολογίας στην Εκπαιδευτική Διαδικασία
Το μάθημα «Εφαρμογές Αρχών Οργανωσιακής Συμπεριφοράς και Εργασιακής
Ψυχολογίας στην Εκπαιδευτική Διαδικασία» παρουσιάζει το συγκεκριμένο
γνωστικό αντικείμενο μέσω θεωρητικών και εφαρμοσμένων προσεγγίσεων και
σύγχρονων μοντέλων από τους χώρους τόσο της Ψυχολογίας και της
Εκπαιδευτικής Διοίκησης όσο και της Κοινωνιολογίας, της Επικοινωνίας και
των Πολιτικών Επιστημών. Βασίζεται στην ανάγκη και το επιστημονικό
ενδιαφέρον να μελετηθεί συστηματικά η ανθρώπινη συμπεριφορά στο
εκπαιδευτικό εργασιακό πλαίσιο, καθώς και στο να περιγραφούν αναλυτικά οι
συνθήκες εργασίας στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς. Έτσι, με την
κατάλληλη, κατά περίπτωση, παρέμβαση στις υφιστάμενες συνθήκες
επιδιώκεται η βελτίωση των γενικότερων επιπέδων εργασιακής ευεξίας και
ικανοποίησης των εκπαιδευτικών με άμεσο επακόλουθο συχνά και την αύξηση
των προσωπικών τους ρυθμών αποδοτικότητας και ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό
για τους τελικούς αποδέκτες των υπηρεσιών τους, τους μαθητές τους.
Ζητήματα βελτίωσης της Οργανωσιακής Ζωής της Σχολικής Μονάδας
Το μάθημα έχει ως βασικό σκοπό να κατανοήσουν οι μεταπτυχιακοί φοιτητές σε βάθος την ανθρώπινη συμπεριφορά στους οργανισμούς και ειδικότερα στο χώρο των εκπαιδευτικών οργανώσεων και σχολικών μονάδων. Ειδικότερος σκοπός του μαθήματος είναι η περιγραφή, η εξήγηση, η ερμηνεία, η πρόβλεψη και ο έλεγχος της ανθρώπινης συμπεριφοράς, καθώς και των παραμέτρων που επηρεάζουν την απόδοση του ανθρώπινου δυναμικού στο εκπαιδευτικό εργασιακό περιβάλλον.
Ενδεικτικό Περιεχόμενο
1. Θεωρίες ανθρώπινης συμπεριφοράς
2. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του ατόμου
3. Οργανωσιακές διαδικασίες
4. Εργασιακή κουλτούρα και σχολικό κλίμα
5. Δυναμική των ομάδων και η αποτελεσματική λειτουργία τους στις σχολικές μονάδες
6. Θεωρίες Παρακίνησης/ Ανθρώπινες ανάγκες και κίνητρα
7. Διαχείριση της αλλαγής στην εκπαίδευση
8. Το φαινόμενο των συγκρούσεων ως στοιχείο της ανθρώπινης συμπεριφοράς στον εκπαιδευτικό εργασιακό χώρο
9. Μορφές και είδη αποτελεσματικής επικοινωνίας στην Εκπαίδευση
Ψυχοκοινωνιολογία του Σχολείου
Το μάθημα πραγματεύεται θεωρίες και μοντέλα της σχολικής κοινωνικοποίησης, καθώς και ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις των μελών της σχολικής τάξης. Ειδικότερα, καταπιάνεται με τις εξής θεματικές: Δυναμική της ομάδας, ρόλοι δασκάλου-μαθητή, κοινωνικά συστήματα, διαχείριση της επικοινωνίας, ψυχομετρικά και κοινωνιολογικά εργαλεία, διαχείριση συναισθημάτων, προγράμματα κοινωνικής και συναισθηματικής αγωγής.
Ενταξιακή Εκπαίδευση
Η ενταξιακή εκπαίδευση αφορά όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές/εκπαιδευόμενους, συμπεριλαμβανομένων αυτών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, καθώς και εκείνων που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και προέρχονται από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Στοχεύει πρωτίστως στη δημιουργία σχολικών κοινοτήτων/δομών εκπαίδευσης που να δίνουν έμφαση στην ιδέα της ποικιλότητας, στην ανάπτυξη συνεργατικών πρακτικών και, κατ’ επέκταση, στην καλλιέργεια του σεβασμού και στην ενδυνάμωση όλων των μελών της εκπαιδευτικής πραγματικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, σκοπός του μαθήματος είναι η διασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης όλων ανεξαιρέτως των μαθητών/εκπαιδευομένων στο εκπαιδευτικό αγαθό και η υπερπήδηση των δομικών εμποδίων και στερεοτύπων του συστήματος που το καθιστούν αδύναμο να ανταποκριθεί στην ετερογένεια των αναγκών του πληθυσμού. Ενδεικτικές θεματικές είναι οι ακόλουθες: η διαφοροποιημένη διδασκαλία, οι βασικές αρχές και τεχνικές της ενεργητικής και βιωματικής μάθησης και της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας, η αξιοποίηση των δυνατοτήτων που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες, οι τέχνες και τα πολυτροπικά μέσα ως προς τον εμπλουτισμό της διδακτικής πράξης και την ανταπόκριση στις ανάγκες και στα ενδιαφέροντα όλων των μαθητών/εκπαιδευομένων.
Καινοτομία και Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση
Στο πλαίσιο του μαθήματος διερευνάται η σημασία της καινοτομίας και της δημιουργικότητας ως επίκαιρων κοινωνικών αλλά και εκπαιδευτικών θεματικών, στο μέτρο που προκρίνονται διεθνώς δεξιότητες, όπως η ευελιξία, η προσαρμογή στις αλλαγές, η επίλυση προβλημάτων. Επιπλέον, παρουσιάζονται ποικίλες τεχνικές ενεργοποίησης της δημιουργικής σκέψης, οι οποίες αποτελούν χρηστικό εργαλείο στην παραγωγή πολλών, πρωτότυπων και εναλλακτικών ιδεών και στην αντιμετώπιση ποικίλων προβλημάτων που προκύπτουν από την κρίση και τις προκλήσεις των καιρών. Το μάθημα αυτό αποβλέπει στην απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων για την προαγωγή της ευρηματικότητας αλλά και ετοιμότητας των φοιτητών να αξιοποιούν μεθόδους στην καθημερινή προσωπική και επαγγελματική τους ζωή.
Διαχείριση της Σχολικής Τάξης & Πρακτική Άσκηση ΙΙ
Οι κυριότερες συνιστώσες του μαθήματος είναι οι ακόλουθες: Πρόληψη και αντιμετώπιση προβλημάτων συμπεριφοράς, διαχείριση κρίσεων, σχέσεις εκπαιδευτικών-μαθητών, σχολικό κλίμα, αποτελεσματικότητα διδακτικού έργου, στρατηγικές σχεδιασμού και αξιολόγησης του εκπαιδευτικού έργου, ομαδοσυνεργατικές μορφές διδασκαλίας, διατομικές αποκλίσεις, χαρισματικοί μαθητές, μαθητές σε επικινδυνότητα, αξιολόγηση διδασκαλίας και μάθησης.
Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης
Στο μάθημα αυτό επιχειρείται η μελέτη της εκπαίδευσης ως πολυσύνθετος κοινωνικός θεσμός μετάδοσης γνώσης αλλά και αναπαραγωγής των υφιστάμενων κοινωνικών, οικονομικών και πολιτισμικών δομών. Το μάθημα πραγματεύεται τη διαμόρφωση του εκπαιδευτικού θεσμού μέσω των βασικών θεωριών που εξηγούν τη δομή και κυρίως τις λειτουργίες της εκπαίδευσης, καθώς και τη συσχέτισή της με ευρύτερες αλλαγές των εκπαιδευτικών συστημάτων στον διεθνή χώρο. Ειδικότερα, στο πλαίσιο αυτού του μαθήματος εξετάζεται η σχολική τάξη ως κοινωνικό υποσύνολο και μελετώνται οι βασικοί συντελεστές και οι σχέσεις μεταξύ τους στα πλαίσια της σχολικής πράξης.
Επίκαιρα Ζητήματα στην Εκπαίδευση
Το μάθημα αυτό πραγματεύεται επίκαιρες θεματικές ενότητες που βρίσκονται στο επίκεντρο των διεθνών εκπαιδευτικών συστημάτων. Το σημερινό σχολείο διαμορφώνει μια νέα πραγματικότητα, η οποία οφείλει να λαμβάνει ευρωπαϊκή διάσταση, να καλλιεργεί τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, να αξιοποιεί εναλλακτικές στρατηγικές διδασκαλίας μαθητών σε κίνδυνο αποτυχίας ή με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, να προλαμβάνει φαινόμενα σχολικής βίας και εκφοβισμού και να διαμορφώνει τον σχολικό χώρο και τον ελεύθερο χρόνο προς όφελος του μαθητή και της μάθησης. Στο πλαίσιο του μαθήματος δίνονται ευκαιρίες για συζήτηση και προβληματισμό σε επίκαιρα ερωτήματα, όπως σχέση πολιτισμού, κοινωνικής δομής, φύλου, φυλής και εκπαίδευσης, κοινωνική διαστρωμάτωση, διαχείριση κρίσεων, κ.ά.
Η Ελληνική Γλώσσα στο Σύγχρονο Πολυπολιτισμικό Σχολείο: Σχεδιασμός, Μεθοδολογία, Πρακτικές
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τα ακόλουθα: H πολυγλωσσία στην εκπαίδευση. Η ελληνική γλώσσα ως πρώτη, δεύτερη και τρίτη γλώσσα στο ελληνικό σχολείο και η διδασκαλία άλλων γλωσσών. Τα χαρακτηριστικά της γλωσσικής ανάπτυξης σε δίγλωσσους και πολύγλωσσους μαθητές. Τα επίπεδα ελληνομάθειας, ενδεικτικοί φορείς πιστοποίησης και αντιπροσωπευτικό υλικό διδασκαλίας ανά επίπεδο. Σχεδιασμός και προσαρμογή αναλυτικού προγράμματος σπουδών για τη γλώσσα για μικτές τάξεις. Δημιουργία διαφοροποιημένου υλικού. Καλλιέργεια γλωσσικών δεξιοτήτων μέσα από διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Εργαλεία αξιολόγησης του γλωσσικού επιπέδου. Αξιοποίηση της τεχνολογίας.
Σύγχρονες Παιδαγωγικές Προσεγγίσεις
Το περιεχόμενο του μαθήματος περιλαμβάνει τις ακόλουθες θεματικές: Καινοτομία και Δημιουργικότητα στην Εκπαίδευση, Σύγχρονες Καινοτόμες Δράσεις, Βιωματική Εκπαίδευση και Μάθηση, Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή, Καλλιέργεια Δεξιοτήτων Ζωής, Αξιοποίηση της Διαφορετικότητας των Μαθητών, Διαφοροποιημένη Διδασκαλία, Δυναμική των Ομάδων, Κλίμα της Σχολικής Τάξης, Κοινωνικές Σχέσεις των Μαθητών, Επικοινωνία-Αλληλεπίδραση στη Σχολική Τάξη, Εκπαίδευση Εκπαιδευτικών: Μικροδιδασκαλίες-Μικρομαθήματα.
Θεωρίες της Εκπαίδευσης Ενηλίκων
Οι κυριότερες συνιστώσες του μαθήματος είναι οι ακόλουθες: Η Εκπαίδευση Ενηλίκων στη χώρα μας: ιστορική αναδρομή και σύγχρονη πραγματικότητα – Εκπαίδευση Ενηλίκων, Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση, Δια Βίου Μάθηση – Εκπαίδευση Ενηλίκων και Ευρωπαϊκή Πολιτική – Η Εκπαίδευση Ενηλίκων στον αγγλοσαξονικό και γερμανικό χώρο: διεθνής έρευνα και προοπτική – Εκπαίδευση Ενηλίκων και συναφή εκπαιδευτικά πεδία – Ενηλικιότητα και θεσμοί της Εκπαίδευσης Ενηλίκων – Ο ενήλικος εκπαιδευόμενος: Προϋποθέσεις και κίνητρα μάθησης – Εμπόδια και αντιστάσεις του εκπαιδευομένου – Η απορία του Σωκράτη και το αποπροσανατολιστικό δίλημμα του Mezirow – Προκαταλήψεις και στερεότυπα: νοητικές συνήθειες – Η περιπέτεια της μετασχηματίζουσας μάθησης – Κριτικό ερώτημα και κριτικός στοχασμός- κριτική ερώτηση και κριτική σκέψη – Εμπειρία και εκπαίδευση: John Dewey – Ανδραγωγική: Μalcolm Knowles – Κριτική συνειδητοποίηση: Paulo Freire – Κριτική Παιδαγωγική: Jürgen Habermas – Η Προσωποκεντρική θεωρία: Carl Rogers – H Μετασχηματίζουσα Μάθηση: Jack Mezirow – Το κοινωνικό πλαίσιο: Peter Jarvis – O κύκλος της μάθησης: David Kolb – Κριτική της ιδεολογίας: Stephen Brookfield – Συναισθηματική νοημοσύνη: Daniel Goleman.
Επαγγελματική Αυτονομία και Επαγγελματική Εξέλιξη του Εκπαιδευτικού/Εκπαιδευτή
Οι κυριότερες συνιστώσες του μαθήματος είναι οι ακόλουθες: Ο εκπαιδευτής ως εμψυχωτής της ομάδας – Κανόνες και τρόποι ανάπτυξης αισθήματος εμπιστοσύνης και σεβασμού – Το χιούμορ του εκπαιδευτή – Φύλο και επικοινωνία μέσα στην ομάδα μάθησης – Ηλικία και φύλο εκπαιδευτή και εκπαιδευομένων – Ρόλος και Συμπεριφορά των δύο φύλων – Αναστοχασμός του εκπαιδευτικού έργου και αυτοαξιολόγηση.
Ευπαθείς Κοινωνικές Ομάδες – Κοινωνικός Αποκλεισμός και Δια Βίου Μάθηση
Σκοπός του μαθήματος είναι η ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων των φοιτητών για την ψυχοκοινωνική υποστήριξη μαθητών και των οικογενειών τους που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (μετανάστες, πρόσφυγες, μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα με παραβατική συμπεριφορά, άτομα με αναπηρία, πρώην χρήστες ουσιών, αποφυλακισμένοι, ομάδες με το στίγμα της αποτυχίας, κλπ.) και γενικότερα σε πολυπολιτισμικές ομάδες, οι οποίες βιώνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, με αποτέλεσμα να αδυνατούν να ενταχθούν ομαλά και δημιουργικά στην κοινωνία. Βασικοί στόχοι του μαθήματος είναι η εφαρμογή εκπαιδευτικών τεχνικών που προωθούν την επικοινωνία και τη συνεργασία και η αναθεώρηση απόψεων και στερεοτυπικών παραδοχών που οδηγούν σε λανθασμένους χειρισμούς.
Σχεδιασμός και Εκτέλεση Μικροδιδασκαλίας (Πρακτική Άσκηση ΙΙ)
Στόχος του μαθήματος είναι η απόκτηση δεξιοτήτων πάνω στο σχεδιασμό, την εφαρμογή και αξιολόγηση μιας μικροδιδασκαλίας. Ειδικότερα, οι φοιτητές μετά το πέρας του μαθήματος θα πρέπει να είναι σε θέση να εκδηλώνουν αποτελεσματικές διδακτικές προσεγγίσεις μέσω της τεχνικής της μικροδιδασκαλίας, να εντοπίζουν μορφές συμπεριφοράς, οι οποίες δημιουργούν προβλήματα στην επικοινωνία εκπαιδευτικού-μαθητή ή/και που δεν προωθούν τη διαδικασία της μάθησης, να αναστοχάζονται πάνω στις τεχνικές διδασκαλίας και επικοινωνίας με αφετηρία τις εμπειρίες τους, να οργανώνουν συνεκτικές μορφές εργασίας και να αναθεωρούν απόψεις και στάσεις τους σχετικά με τον χειρισμό των περιεχομένων διδασκαλίας και τη διαχείριση προβλημάτων.
Μετασχηματίζουσα Μάθηση και Τέχνη στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Οι κυριότερες συνιστώσες του μαθήματος είναι οι ακόλουθες: Ενσυναίσθηση και Συναισθηματική Νοημοσύνη – Ενσυναισθητικές/βιωματικές δραστηριότητες – Ενσυναισθητική προσέγγιση ενός έργου τέχνης – Αρχές της Μετασχηματίζουσας Μάθησης και Εφαρμογές – Κριτική προσέγγιση έργων τέχνης – Αξιοποίηση της Τέχνης στην εκπαιδευτική διαδικασία – Τεχνικές και οφέλη – Διδακτικές προσεγγίσεις με την αξιοποίηση της τέχνης.
Καινοτόμες Πολιτικές και Πρακτικές στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Οι βασικές συνιστώσες του μαθήματος είναι: Σύγχρονες θεωρητικές προσεγγίσεις στην εκπαίδευση ενηλίκων, Τεχνικές εκπαίδευσης ενηλίκων από απόσταση, Δια Βίου μάθηση και εκπαίδευση ενηλίκων, Συνεργατική μάθηση και τεχνικές ενίσχυσης του μαθησιακού περιβάλλοντος, Συμβουλευτική Ενηλίκων, Ο σύγχρονος ρόλος και το προφίλ του εκπαιδευτή ενηλίκων, Διαχείριση της διαφορετικότητας.
Σχεδιασμός, Εφαρμογή και Αξιολόγηση Προγραμμάτων Εκπαίδευσης Ενηλίκων
Οι βασικές συνιστώσες του μαθήματος είναι: Η φιλοσοφία και η σκοποθεσία ενός προγράμματος εκπαίδευσης ενηλίκων – Το πρόβλημα της διατύπωσης σκοπών και στόχων – Στόχοι γνώσης, ικανοτήτων και συμπεριφοράς: το πρόβλημα της ιεράρχησης των στόχων – Μεθοδολογική προσέγγιση του περιεχομένου – Αξιολόγηση του προγράμματος – Τεχνικές Αξιολόγησης – Σύμπραξη σκοπών/στόχων, περιεχομένου, μέσων, μορφών εργασίας, εκπαιδευτικών τεχνικών και αξιολόγησης – Σφάλματα κατά την αξιολόγηση – Στρατηγική και εκπαιδευτικές τεχνικές: διάκριση του περιεχομένου τους – Οι εφαρμοζόμενες στρατηγικές και τεχνικές στην εκπαίδευση ενηλίκων
Η Ομάδα Μάθησης στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Οι βασικές συνιστώσες του μαθήματος είναι: Σύνθεση και ομοιογένεια της ομάδας – Δυναμική και διεργασία της ομάδας – Πορεία και φάσεις ανάπτυξης της ομάδας -Συγκρούσεις και προβλήματα μέσα στην ομάδα – Αναδυόμενοι ρόλοι μέσα στην ομάδα – Ασυμφωνία λεκτικών και μη λεκτικών σημάτων – Μορφές μη λεκτικής συμπεριφοράς – Μη λεκτική συμπεριφορά και συναισθηματικό κλίμα – Η μη λεκτική συμπεριφορά εκπαιδευτή και εκπαιδευομένων – Προβλήματα αποκωδικοποίησης μη λεκτικών σημάτων.
Εκπαίδευση, Κατάρτιση, Επιμόρφωση Ενηλίκων και Αγορά Εργασίας
Το μάθημα παρέχει τη βασική γνώση σε σχέση με τη σύνδεση εκπαίδευσης, κατάρτισης και αγοράς εργασίας, τη Δια Βίου Μάθηση και τη Δια Βίου Εκπαίδευση, καθώς και τις μορφές τυπικής και μη τυπικής εκπαίδευσης. Εστιάζεται στην επαγγελματική ανάπτυξη των ενηλίκων και τη σύνδεσή της με τη δια βίου μάθηση. Στόχος είναι η συνειδητοποίηση της αξίας της, η κατανόηση των αρχών της και του ανθρωπιστικού της ρόλου και τέλος ο συσχετισμός της με τις τρέχουσες εξελίξεις της κοινωνίας και τις απαιτήσεις της σύγχρονης ζωής.
Συμβουλευτική και Επαγγελματικός Προσανατολισμός στην Εκπαίδευση Ενηλίκων
Το μάθημα παρέχει τη βασική γνώση σε σχέση με την καθοδήγηση και τη συμβουλευτική. Εστιάζεται στην κατανόηση των αναγκών του ατόμου στο πλαίσιο της σχολικής μονάδας, καθώς και των αρχών, μεθόδων και στρατηγικών για καθοδήγηση και συμβουλευτική. Σημαντικό στόχο του μαθήματος αποτελεί η ανάπτυξη και ενίσχυση στρατηγικών στο άτομο, ώστε να μπορεί να κάνει έξυπνες επιλογές και να προσαρμόζεται αποτελεσματικά στο περιβάλλον του και στην κοινωνία. Επίσης, το μάθημα αυτό προσφέρει την ευκαιρία για την ενασχόληση με ζητήματα που μπορεί να επηρεάζουν τη διαδικασία της καθοδήγησης και της συμβουλευτικής σε περιβάλλοντα με διάφορες πολιτισμικές ομάδες.
Εφαρμογή των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση
Οι κυριότερες συνιστώσες του μαθήματος είναι οι ακόλουθες: Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα από την εφαρμογή των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση Ενηλίκων – Σύγχρονες Τάσεις αξιοποίησης των ΤΠΕ στην Εκπαίδευση – Προϋποθέσεις, αρχές, λόγοι αξιοποίησης και σύγχρονες κατευθύνσεις- Οι ΤΠΕ ως εργαλείο μάθησης – Ορισμός της Εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και οφέλη – Χαρακτηριστικά της κοινωνίας της πληροφορίας – Βασικές δεξιότητες του σύγχρονου πολίτη – Ζητήματα κοινωνικής ανισότητας – Λογισμικά εκπαίδευσης – Διαδίκτυο και ρόλος του εκπαιδευτή.
Διαπολιτισμική Συμβουλευτική και Συμβουλευτική Μειονοτήτων
Το μάθημα αυτό δίνει έμφαση στην ανάπτυξη γνώσης, δεξιοτήτων και στάσεων για την αποτελεσματικότερη συμβουλευτική και καθοδήγηση από τον σχολικό σύμβουλο ατόμων με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως είναι η κουλτούρα, η φυλή, το γένος, οι σεξουαλικοί προσανατολισμοί, οι θρησκευτικές προτιμήσεις και οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες και εξελικτικές διαταραχές. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ανάπτυξη επίγνωσης και αφύπνισης του σχολικού συμβούλου σχετικά με τις αξίες, στάσεις και πεποιθήσεις των διαφόρων ατόμων, όπως αυτές σχετίζονται με τη συμβουλευτική και καθοδήγηση στα πλαίσια μιας πολυποίκιλης κοινωνίας. Παρέχει τρόπους για να κατανοήσει ο φοιτητής πώς ποικίλες αξίες, ήθη και έθιμα, μορφές αλληλεπίδρασης, κοινωνικές συνθήκες και τάσεις σχετίζονται με πολιτισμικές και εθνικές διαφορές που μπορεί να επηρεάζουν τη συμβουλευτική.